1. Căn cứ pháp lý
Tội lây truyền HIV cho người khác được quy định tại Điều 148 Bộ luật Hình sự 2015 (được bổ sung bởi Điểm c Khoản 1 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017):
Điều 148. Tội lây truyền HIV cho người khác
1. Người nào biết mình bị nhiễm HIV mà cố ý lây truyền HIV cho người khác, trừ trường hợp nạn nhân đã biết về tình trạng nhiễm HIV của người bị HIV và tự nguyện quan hệ tình dục, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Đối với 02 người trở lên;
b) Đối với người dưới 18 tuổi nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 145 của Bộ luật này;
c) Đối với phụ nữ mà biết là có thai;
d) Đối với thầy thuốc hoặc nhân viên y tế trực tiếp chữa bệnh cho mình;
đ) Đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
2. Cấu thành tội phạm của tội lây truyền HIV cho người khác
2.1. Mặt khách thể của tội phạm
Khách thể là quan hệ xã hội bị tội phạm xâm hại, được pháp luật hình sự bảo vệ. Khách thể của tội lây truyền HIV cho người khác. Khách thể của tội lây truyền HIV cho người khác là quyền được bảo vệ về sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm của con người.
2.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi khách quan của tội phạm này là hành vi (cố ý) làm lây truyền HIV từ mình sang cơ thể người khác.
Ví dụ: Dùng bẫy cho người khác mắc HIV của mình như lừa họ dùng chung dao cạo râu, xi lanh… hoặc hút máu mình vào xi lanh rôi chọc vào người khác lây cho họ để trả thù cả nhân.
Hậu quả của tội lây truyền HIV cho người khác là tình trạng nguy hiểm đến tính mạng của người bị lây truyền HIV – người bị lây truyền đã bị nhiễm HIV từ người phạm tội, Tội lây truyền HIV cho người khác hoàn thành khi hậu quả người bị truyền đã bị nhiễm HIV từ người phạm tội. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi khách quan và hậu quả của tội lây truyền HIV cho người khác là mối quan hệ nhân quả giữa hành vi làm lây truyền HIV từ mình sang cơ thể người khác với hậu quả là người bị lây truyền đã bị nhiễm HIV từ người phạm tội. Trong trường hợp người bị HIV cố tình lây truyền HIV cho người khác nhưng người đó không bị nhiễm HIV thì người phạm tội sẽ có thể không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Trừ trường hợp cố tình lây nhiễm HIV cho nhiều người, người chưa thành niên, thầy thuốc hoặc người thi hành công vụ thì mặc dù người bị lây nhiễm không bị lây nhiễm HIV từ người phạm tội, xong người phạm tội vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
2.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Lỗi của người phạm tội lây truyền HIV cho người khác là lỗi cố ý.
2.4. Chủ thể của tội phạm
Là người đang nhiễm HIV, có năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
3. Hình phạt
* Khung cơ bản được quy định tại khoản 1 Điều 148 Bộ luật Hình sự 2015 có mức phạt tù từ một năm đến ba năm.
* Khung tăng nặng được quy định tại khoản 2 Điều 148 Bộ luật Hình sự 2015 có mức phạt tù từ ba năm đến bảy năm khi thuộc một trong các trường hợp sau: (1) đổi với nhiều người; (2) đối với người chưa thành niên; (3) đối với thầy thuốc hoặc nhân viên y tế trực tiếp chữa bệnh cho mình; (4) đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
