Luận văn Cơ sở kinh tế và những giải pháp giải quyết đình công tại TP.HCM
Trong bối cảnh nền KTTT, đình công là một hiện tượng xã hội tất yếu, khi mà các bên tham gia QHLĐ đều phải có “vũ khí” để bảo vệ quyền lợi của mình, trong đó đối với NLĐ thì đình công chính là “vũ khí cuối cùng” chống lại những sai phạm của NSDLĐ. Quyền đình công của NLĐ đã được pháp luật Việt Nam và nhiều nước trên thế giới thừa nhận.

Tuy nhiên những năm gần đây, trong các doanh nghiệp (nhất là các doanh nghiệp có vốn ĐTNN) tại TP. HCM, tình hình đình công diễn ra rất phức tạp và đã nảy sinh nhiều vấn đề cần nhanh chóng nghiên cứu và xử lý. Chẳng hạn như đại đa số các vụ đình công diễn ra trái với luật định; đã xuất hiện những phần tử kích động và lợi dụng đình công để trục lợi; bạo lực trong đình công (hành hung lực lượng bảo vệ, đập phá máy móc, nhà xưởng, tụ tập la hét, ném bỏ sản phẩm …); có nhiều doanh nghiệp để xảy ra đình công trái luật nhiều lần trong thời gian ngắn, với số người tham gia ngày càng đông (có vụ lên tới 18.000 người tham gia) và thời gian đình công ngày càng dài; NLĐ bị trù dập sau đình công, đã bắt đầu xuất hiện vụ đình công đầu tiên để phản đối quy định của nhà nước (chứ không phải là tranh chấp giữa NLĐ và NSDLĐ). Đình công ở TP.HCM là một hiện tượng xã hội diễn biến phức tạp, đã và đang gây hậu quả xấu cho cả phía NSDLĐ và NLĐ, đồng thời đe dọa đến sự ổn định kinh tế – chính trị – xã hội, ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư. Vì vậy, đình công đang trở thành vấn đề thời sự nóng bỏng cần quan tâm giải quyết, chính quyền TP.HCM cũng đã xác định đình công là vấn đề cần quan tâm nghiên cứu trong chương trình khoa học xã hội nhân văn (chương trình số 11) năm 2005. Với mong muốn góp phần giải quyết vấn đề này tôi quyết định chọn đề tài “Cơ sở kinh tế và những giải pháp giải quyết đình công tại TP.HCM” làm luận văn thạc sĩ chuyên ngành Kinh tế Chính trị của mình. Tôi cho rằng việc nghiên cứu vấn đề này là một việc làm ý nghĩa cả về mặt lý luận và thực tiễn.
Mục lục
MỤC LỤC | TRANG |
MỞ ĐÂU | 3 |
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÌNH CÔNG TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG | 7 |
1.1. Đình công | 7 |
1.1.1. Khái niệm | 7 |
1.1.2. Đặc điểm cơ bản của đình công | 9 |
1.1.3. Phân loại đình công | 10 |
1.2. Quan hệ lao động và đình công | 12 |
1.2.1. Quan hệ lao động | 12 |
1.2.2. Tranh chấp lao động và đình công | 15 |
1.3. Cơ sở kinh tế của vấn đề đình công trong nền KTTT | 17 |
1.3.1. Bản chất của đình công trong nền KTTT TBCN | 17 |
1.3.2. Vấn đề đình công trong nền KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam | 20 |
1.3.3. Quan hệ giữa tiền lương – giá cả hàng hóa SLĐ và đình công | 24 |
1.3.3.1. Tiền lương – giá cả hàng hóa SLĐ | 24 |
1.3.3.2. Tác động của quan hệ cung – cầu và giá cả hàng hóa SLĐ tới đình công | 26 |
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ĐÌNH CÔNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH THỜI GIAN QUA | 29 |
2.1 Khái quát về tình hình đình công ở Việt Nam | 29 |
2.2 Thực trạng đình công ở TP. HCM | 32 |
2.2.1. QHLĐ trong các doanh nghiệp tại TP.HCM thời gian qua | 32 |
2.2.1.1. QHLĐ trong các DNNN | 32 |
2.2.1.2. QHLĐ trong các doanh nghiệp tư nhân | 33 |
2.2.1.3. QHLĐ trong các doanh nghiệp có vốn ĐTNN | 33 |
2.2.2. Thực trạng đình công tại TP.HCM từ 1990 đến nay | 34 |
2.3 Nguyên nhân và bản chất kinh tế của đình công ở TP.HCM | 39 |
2.3.1 Chậm điều chỉnh chính sách tiền lương tối thiểu | 39 |
2.3.2 NSDLĐ vi phạm lợi ích kinh tế hợp pháp của NLĐ | 44 |
2.3.3 Cung – cầu lao động | 51 |
2.3.4 Tác động của đình công và kết quả giải quyết đình công tại TP.HCM thời gian qua | 56 |
2.3.4.1. Tác động của đình công | 56 |
2.3.4.2. Kết quả giải quyết các vụ đình công tại TP.HCM thời gian qua | 58 |
CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT ĐÌNH CÔNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH | 62 |
3.1 Quan điểm giải quyết vấn đề đình công | 62 |
3.1.1. Dự báo về tình hình đình công trong những năm tới | 62 |
3.1.2. Quan điểm giải quyết vấn đề đình công | 63 |
3.2 Một số giải pháp giải quyết vấn đề đình công tại TP.HCM | 65 |
3.2.1 Cải tiến, đổi mới chính sách tiền lương tối thiểu | 66 |
3.2.2 Các giải pháp đảm bảo lợi ích kinh tế hợp pháp của NLĐ | 70 |
3.2.2.1. Về phía doanh nghiệp | 70 |
3.2.2.2. Về phía công đoàn | 74 |
3.2.3 Củng cố và thực hiện hiệu quả cơ chế ba bên | 76 |
3.2.4 Điều tiết cung – cầu lao động | 78 |
3.3 Một số kiến nghị | 81 |
3.3.1 Tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật về lao động | 81 |
3.3.2 Tăng cường công tác quản lý và thanh tra Nhà nước về lao động | 84 |
3.3.3 Xây dựng bản hướng dẫn lương hàng năm | 85 |
KẾT LUẬN | 87 |
TÀI LIỆU THAM KHẢO | 89 |
Nội dung Luận văn Cơ sở kinh tế và những giải pháp giải quyết đình công tại TP.HCM
Tải về: Luận văn Cơ sở kinh tế và những giải pháp giải quyết đình công tại TP.HCM