1. Án lệ là gì?
Án lệ là những lập luận, phán quyết trong bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án về một vụ việc cụ thể được Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Toà án nhân dân tối cao công bố là án lệ để các Toà án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử. (Theo quy định tại Điều 1 Nghị quyết 03/2015/NQ-HĐTP)
2. Tổng hợp án lệ Việt Nam
STT | Tên án lệ | Lĩnh vực | Thời gian áp dụng |
1 | Án lệ số 01/2016/AL về vụ án Giết người | Hình sự | Áp dụng từ 01/06/2016 |
2 | Án lệ số 02/2016/AL về vụ án tranh chấp đòi lại tài sản | Dân sự | |
3 | Án lệ số 03/2016/AL về vụ án ly hôn | Dân sự | |
4 | Án lệ số 04/2016/AL về tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất | Dân sự | |
5 | Án lệ số 05/2016/AL về vụ án tranh chấp di sản thừa kế | Dân sự | |
6 | Án lệ số 06/2016/AL về vụ án tranh chấp thừa kế | Dân sự | |
7 | Án lệ số 07/2016/AL về công nhận hợp đồng mua bán nhà trước ngày 01/7/1991 | Dân sự | Áp dụng từ 01/12/2016 |
8 | Án lệ số 08/2016/AL về xác định lãi suất, việc điều chỉnh lãi suất trong hợp đồng tín dụng kể từ ngày tiếp theo của ngày xét xử sơ thẩm | Dân sự, KDTM | |
9 | Án lệ số 09/2016/AL về xác định lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường và việc trả lãi trên số tiền phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại | Dân sự, KDTM | |
10 | Án lệ số 10/2016/AL về quyết định hành chính là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính | Hành chính | |
11 | Án lệ số 11/2017/AL về công nhận hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất mà trên đất có tài sản không thuộc Sở hữu của bên thế chấp | Dân sự | Áp dụng từ 15/02/2018 |
12 | Án lệ số 12/2017/AL về xác định trường hợp đương sự được triệu tập hợp lệ lần thứ nhất sau khi Tòa án đã hoãn phiên tòa | Dân sự | |
13 | Án lệ số 13/2017/AL về hiệu lực thanh toán của thư tín dụng (L/C) trong trường hợp hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế là cơ sở của L/C bị hủy bỏ | KDTM | |
14 | Án lệ số 14/2017/AL về công nhận điều kiện của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất mà điều kiện đó không được ghi trong hợp đồng | Dân sự | |
15 | Án lệ số 15/2017/AL về công nhận thỏa thuận miệng của các đương sự trong việc chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp | Dân sự | |
16 | Án lệ số 16/2017/AL về công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất là di sản thừa kế do một trong các đồng thừa kế chuyển nhượng | Dân sự | |
17 | Án lệ số 17/2018/AL về tình tiết “Có tính chất côn đồ” trong tội “Giết người” có đồng phạm | Hình sự | Áp dụng từ 03/12/2018 |
18 | Án lệ số 18/2018/AL về hành vi giết người đang thi hành công vụ trong tội “Giết người” | Hình sự | |
19 | Án lệ số 19/2018/AL về xác định giá trị tài sản bị chiếm đoạt trong tội “Tham ô tài sản” | Hình sự | |
20 | Án lệ số 20/2018/AL về xác lập quan hệ hợp đồng lao động sau khi hết thời gian thử việc | Lao động | |
21 | Án lệ số 21/2018/AL về lỗi và thiệt hại trong trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng cho thuê tài sản | Dân sự | |
22 | Án lệ số 22/2018/AL về không vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin tình trạng bệnh lý trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ | KDTM | |
23 | Án lệ số 23/2018/AL về hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ khi bên mua bảo hiểm không đóng phí bảo hiểm do lỗi của doanh nghiệp bảo hiểm | KDTM | |
24 | Án lệ số 24/2018/AL về di sản thừa kế chuyển thành tài sản thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp của cá nhân | Dân sự | |
25 | Án lệ số 25/2018/AL về không phải chịu phạt cọc vì lý do khách quan | Dân sự | |
26 | Án lệ số 26/2018/AL về xác định thời điểm bắt đầu tính thời hiệu và thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế là bất động sản | Dân sự | |
27 | Án lệ số 27/AL/2019 về thụ lý, giải quyết vụ án hành chính liên quan đến nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa trước ngày 01/7/1991 | Hành chính | Áp dụng từ 10/10/2019 |
28 | Án lệ số 28/2019/AL về tội “Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh” | Hình sự | |
29 | Án lệ số 29/2019/AL về tài sản bị chiếm đoạt trong tội “Cướp tài sản” | Hình sự | |
30 | Án lệ số 30/2020/AL về hành vi cố ý điều khiển phương tiện giao thông chèn lên bị hại sau khi xảy ra tai nạn giao thông. | Hình sự | Áp dụng từ 15/04/2020 |
31 | Án lệ số 31/2020/AL về xác định quyền thuê nhà, mua nhà thuộc sở hữu của Nhà nước theo Nghị định số 61/CP ngày 05/7/1994 của Chính phủ là quyền tài sản. | Dân sự | |
32 | Án lệ số 32/2020/AL về trường hợp đất do cá nhân khai phá nhưng sau đó xuất cảnh định cư ở nước ngoài và người khác đã quản lý, sử dụng ổn định, lâu dài. | Dân sự | |
33 | Án lệ số 33/2020/AL về trường hợp cá nhân được nhà nước giao đất nhưng không sử dụng mà để người khác quản lý, sử dụng ổn định, lâu dài. | Dân sự | |
34 | Án lệ số 34/2020/AL về quyền lập di chúc định đoạt giá trị bồi thường về đất trong trường hợp đất bị Nhà nước thu hồi có bồi thường | Dân sự | |
35 | Án lệ số 35/2020/AL về người Việt Nam trước khi đi định cư ở nước ngoài giao lại đất nông nghiệp cho người ở trong nước sử dụng. | Dân sự | |
36 | Án lệ số 36/2020/AL về hiệu lực của hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bị thu hồi, hủy bỏ | Dân sự | |
37 | Án lệ số 37/2020/AL về hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm tài sản trong trường hợp bên mua bào hiểm đóng phí bảo hiểm sau khi kết thúc thời hạn đóng phí bảo hiểm | KDTM | |
38 | Án lệ số 38/2020/AL về việc không thụ lý yêu cầu đòi tài sản đã được phân chia bằng bản án có hiệu lực pháp luật. | Dân sự | Áp dụng từ 15/11/2020 |
39 | Án lệ số 39/2020/AL về xác định giao dịch dân sự có điều kiện vô hiệu do điều kiện không thể xảy ra. | Dân sự | |
40 | Án lệ số 40/2021/AL về công nhận việc chuyển đổi quyền sử dụng đất trên thực tế | Dân sự | Áp dụng từ 15/04/2021 |
41 | Án lệ số 41/2021/AL về chấm dứt hôn nhân thực tế | Dân sự | |
42 | Án lệ số 42/2021/AL về quyền lựa chọn Tòa án giải quyết tranh chấp của người tiêu dùng trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có thỏa thuận trọng tài | KDTM | |
43 | Án lệ số 43/2021/AL về hiệu lực của hợp đồng thế chấp trong trường hợp tài sản thế chấp là nhà đất do bên thế chấp nhận chuyển nhượng từ người khác nhưng chưa thanh toán đủ tiền cho bên bán | Dân sự | |
44 | Án lệ số 44/202l/AL về việc xác định thời hiệu khởi kiện đối với yêu cầu phản tố | Dân sự | Áp dụng từ 01/01/2022 |
45 | Án lệ số 45/2021/AL về xác định bị cáo phạm tội “Giết người” thuộc trường hợp “Phạm tội chưa đạt” | Hình sự | |
46 | Án lệ số 46/2021/AL về việc xác định tình tiết định khung hình phạt “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” trong tội “Dâm ô đối với trẻ em”; | Hình sự | |
47 | Án lệ số 47/2021/AL về việc xác định tội danh trong trường hợp bị cáo dùng hung khí nguy hiểm đâm vào vùng trọng yếu của cơ thể bị hại; | Hình sự | |
48 | Án lệ số 48/2021/AL về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự “nộp lại tiền thu lợi bất chính” | Hình sự | |
49 | Án lệ số 49/2021/AL về xác định quyết định hành chính ban hành không đúng thẩm quyền | Dân sự, hành chính | |
50 | Án lệ số 50/2021/AL về quyền khởi kiện vụ án đòi lại tài sản của người được giao tài sản theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật; | Dân sự | |
51 | Án lệ số 51/2021/AL về xác định quyền sở hữu đối với khu vực để xe ô tô của nhà chung cư; | Dân sự | |
52 | Án lệ số 52/2021/AL về hiệu lực của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất khi chưa đăng ký quyền sử dụng đất | Dân sự | |
53 | Án lệ số 53/2022/AL Về việc hủy kết hôn trái pháp luật | Dân sự | Áp dụng từ 14/10/2022 |
54 | Án lệ số 54/2022/AL Về xác định quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi trong trường hợp người mẹ không trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con | Dân sự | |
55 | Án lệ số 55/2022/AL Về công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức | Dân sự | |
56 | Án lệ số 56/2022/AL Về việc giải quyết tranh chấp di dời mồ mả | Dân sự | |
57 | Án lệ 57/2023/AL về hành vi gian dối nhằm tiếp cận tài sản trong tội “Cướp giật tài sản | Hình sự | Áp dụng từ 24/02/2023 |
58 | Án lệ 58/2023/AL về tình tiết định khung hình phạt tại điểm c khoản 3 Điều 244 của Bộ luật Hình sự | Hình sự | |
59 | Án lệ 59/2023/AL về lỗi cố ý gián tiếp trong vụ án “Giết người” | Hình sự | |
60 | Án lệ 60/2023/AL về thời hạn trả thưởng xổ số kiến thiết | Dân sự, KDTM | |
61 | Án lệ 61/2023/AL về chấm dứt việc nuôi con nuôi khi con nuôi chưa thành niên | Dân sự | |
62 | Án lệ 62/2023/AL về thời điểm bắt đầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên trong vụ án tranh chấp về xác định cha cho con | Dân sự | |
63 | Án lệ 63/2023/AL về xem xét quyết định hành chính có liên quan đến hành vi hành chính bị khiếu kiện | Hành chính | |
64 | Án lệ 64/2023/AL về định khung hình phạt và tình tiết định khung tăng nặng “có tổ chức” trong tội “Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản | Hình sự | Áp dụng từ 01/10/2023 |
65 | Án lệ 65/2023/AL về truy cứu trách nhiệm hình sự tội “Mua bán người” | Hình sự | |
66 | Án lệ 66/2023/AL về việc xác định tội danh “Mua bán người” | Hình sự | |
67 | Án lệ 67/2023/AL về người được nhận hiện vật khi chia tài sản chung | Dân sự | |
68 | Án lệ 68/2023/AL về quyền nhận di sản bằng hiện vật là nhà ở của người thừa kế là người Việt Nam định cư ở nước ngoài | Dân sự | |
69 | Án lệ 69/2023/AL về thẩm quyền của Trọng tài thương mại trong việc giải quyết tranh chấp thỏa thuận bảo mật thông tin và không cạnh tranh | KDTM | |
70 | Án lệ 70/2023/AL về việc chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động là cán bộ công đoàn không chuyên trách | Lao động | |
71 | Án lệ số 71/2024/AL về việc đình chỉ giải quyết vụ án với lý do sự việc đã được giải quyết bằng quyết định có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án | Dân sự, Hành chính | Áp dụng từ 15/05/2024 |
72 | Án lệ số 72/2024/AL về xác định di sản thừa kế là quyền sử dụng đất trong trường hợp di chúc không thể hiện diện tích dất cụ thể | Dân sự |